วันพุธที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2558

การใช้งาน make เบื้องต้น

สำหรับวันนี้ผมจะมาแนะนำโปรแกรมอรรถประโยชน์ (utiliies program) ตัวหนึ่ง ที่ชื่อว่า make ครับ make เป็นโปรแกรมที่จะช่วยให้เราคอมไพล์โปรแกรมที่ประกอบด้วยไฟล์โปรแกรมหลาย ๆ ไฟล์ได้ง่าย และมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเราจะระบุรายชื่อไฟล์ต้นฉบับและเงื่อนไขการคอมไพล์โปรแกรมไว้ใน make file ซึ่งโครงสร้างแบบง่ายที่สุดของ make file จะเป็นดังนี้ครับ 


target: dependencies


[tab] command

ในการอธิบายให้เข้าใจถึงโครงสร้างของ make file จะขอใช้ตัวอย่าง make file ต่อไปนี้ครับ 

 all: testPeterson

testPeterson: testPeterson.o peterson.o
            gcc -o testPeterson testPeterson.o peterson.o

testPeterson.o: testPeterson.c
            gcc -c testPeterson.c  

peterson.o: peterson.c
            gcc -c peterson.c

clean:
            rm -rf *.o testPeterson


จากตัวอย่างนี้จะเห็นว่ามี target อยู่ 5 ตัวคือ 
all:,  testPeterson:,  testPeterson.o, peterson.o และ clean: 

โดยปกติแล้ว target จะใช้เป็นแบ่งการคอมไพล์โปรแกรมออกเป็นส่วน ๆ  โดยเราจะระบุ  target ที่สัมพันธ์กันผ่านทาง dependencies จากตัวอย่างจะเห็นว่า เราแบ่งการคอมไพล์โปรแกรมของเราออกเป็น 3 ส่วนตาม target สามตัวคือ 
testPeterson:, testPeterson.o และ peterson.o 

ให้สังเกตว่า target ทั้งสามตัวนี้คือชื่อไฟล์ โดย testPeterson คือชื่อไฟล์โปรแกรมที่เราจะได้ ส่วน testPeterson.o และ peterson.o จะเป็นชื่อไฟล์ของ object code (ซึ่งความสำคัญของเรื่องนี้จะได้กล่าวถึงต่อไป) 

target all: เป็นชื่อโดยปริยาย (default) ที่จะถูกเรียกทำงานในกรณีที่เราเรียกใช้ make file โดยไม่ระบุ  target ส่วน target clean: เป็น target ที่ไม่มี dependencies มีแต่คำสั่ง ซึ่งจุดประสงค์ของ target clean: นี้ไม่เกี่ยวกับการคอมไพล์โปรแกรม แต่เป็นการสั่งให้ลบไฟล์ .o ทั้งหมดและไฟล์ testPeterson ทิ้งไป เราจะเรียกให้ target clean: ทำงานในกรณีที่เราต้องการ จะลบ object code และโปรแกรมทิ้งไปเพื่อเริ่มต้นสร้างใหม่ทั้งหมด

dependencies จะเป็นส่วนที่ระบุ ว่า target นี้ขึ้นอยู่กับ target อะไรบ้าง จากตัวอย่างจะเห็นว่า all: ขึ้นอยู่กับ testPeterson นั่นคือเมื่อเราเรียก make file มาทำงานโดยเริ่มที่ target all: มันจะไปทำที่ target testPeterson:เพราะ all: ระบุ dependencies คือ testPeterson และเมื่อ make มาทำที่ target testPeterson: จะพบว่ามันมี dependencies สองตัวคือ testPeterson.o และ peterson.o มันก็จะไปทำงานที่  target ทั้งสองตามลำดับ ซึ่งการไปทำงานที่ว่านี้ก็คือการไปเรียก คำสั่ง (command) ที่ถูกระบุใน target นั้น เช่นคำสั่งของ peterson.o ก็คือ gcc –c petertson.c  นั่นคือถ้าเราเรียก make file นี้ทำงานโดยให้เริ่มทำงานที่  target all: ก็เท่ากับว่าเราได้เรียกใช้คำสั่งตามลำดับดังนี้ 

gcc –c testPeterson.c     (จาก target testPeterson.o)
gcc -c peterson.c   (จาก target peterson.o)
gcc -o testPeterson testPeterson.o peterson.o (จาก  target testPeterson)

หมายเหตุ: 
1. ในการเขียนคำสั่งให้กับแต่ละ target จะต้องกดแป้น Tab บนแป้นพิมพ์ เพื่อให้คำสั่งเยื้องเข้าไป ใช้การเคาะ Space Bar  หลาย ๆ ครั้งแทนไม่ได้
2. ในกรณีที่ชื่อของ target เป็นชื่อไฟล์ make จะทำงานโดยเปรียบเทียบวันเวลาที่สร้างไฟล์ที่เป็น target กับวันเวลาที่สร้างไฟล์ที่เป็น depencencies ถ้ามันพบว่าไฟล์ที่อยู่บนฝั่ง target ใหม่กว่า มันก็จะไม่ทำ target นั้น เช่น target peterson.o  มี dependencies คือ peterson.c ถ้า peterson.o ใหม่กว่า peterson.c ก็หมายความว่าหลังจากที่ได้คอมไพล์โปรแกรม peterson.c ไปในครั้งล่าสุดแล้วไม่ได้มีการแก้ไข อีกเลย peterson.c  จึงไม่ต้องเสียเวลาคอมไพล์ใหม่ 

คำสั่งในการเรียก  make file มีรูปแบบดังนี้ 

make [–f  ชื่อ make file] [target] 
เช่น
 make –f  peterson.mk 
จะเป็นการเรียก make file ชือ peterson.mk ให้มาทำงาน โดยจะทำงานที่ target all:
make –f  peterson.mk peterson.o 
จะเป็นการเรียก make file ชือ peterson.mk ให้มาทำงาน โดยจะทำงานที่ target peterson.o:
make –f  peterson.mk clean 
จะเป็นการเรียก make file ชือ peterson.mk ให้มาทำงาน โดยจะทำงานที่ target clean:

หมายเหตุ: ถ้าเราตั้งชื่อ make file ว่า makefile เราสามารถใช้คำสั่ง make โดยไม่ต้องระบุชื่อ make file เลยก็ได้ 
เช่น make clean จะหมายถึงให้ไปทำงานใน target clean: ของ make file ที่ชื่อ makefile

เอาล่ะครับ คิดว่าบทความนี้จะเป็นการเกริ่นนำให้รู้จักกับ make และสามารถนำไปใช้งานกันได้นะครับ แต่จริง ๆ แล้ว make มีความสามารถมากกว่านี้มากครับ ซึ่งใครที่สนใจก็ขอแนะนำให้ลองค้นคว้าเพิ่มเติมดูนะครับ ซึ่งลิงก์หนึ่งที่ผมแนะนำก็คือ http://www.gnu.org/software/make/manual/make.html  ขอให้สนุกกับการเริ่มใช้ make นะครับ ...

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น